“พระเครื่องยอดขุนศึก” เมืองละโว้

.

.

พระหูยาน ปฐมกรุ

.

พระหูยาน ยอดจักรพรรดิของพระเครื่องพิมพ์หนึ่ง มีต้นกำเนิดมาจากพระแผงสาม (ตรีกาย) ที่ขึ้นชื่อว่าเป็น ปฐมกรุ “พระเครื่องยอดขุนศึก เมืองละโว้” ในวงการพระเครื่องจัดให้เป็น หนึ่งในพระเบญจภาคีประเภทเนื้อชิน สันนิษฐานว่ามีการสร้างขึ้นในราว พุทธศักราช 1913-1931 ในรัชสมัยสมเด็จพระราเมศวร แต่มีนักสะสมพระเครื่องบางท่านกล่าวว่า “กรุเก่า” นั้นสร้างขึ้นในราวสมัยลพบุรีตอนปลาย ส่วน “กรุใหม่” สร้างขึ้นในรัชสมัยพระราเมศวร

พระหูยานนี้แตกกรุออกมา เมื่อประมาณ พ.ศ. 2450 (เรียก กรุเก่า) และครั้งที่ 2 เมื่อ พ.ศ. 2508 (เรียก กรุใหม่) มีแตกกรุออกมาอีกมาก ที่บริเวณเจดีย์องค์เล็กหน้าพระปรางค์ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ แต่ทั้งกรุเก่า หรือ กรุใหม่ ทั้งสองกรุก็มีความเหมือนกันในพุทธลักษณะ และเชื่อว่าความศักดิ์สิทธิ์ อิทธิฤทธิ์ นานัปการ ล้วนอยู่ในองค์พระหูยานทั้งหมดเหมือน ๆ กัน  

.

พุทธลักษณะ

.

พระหูยาน เป็นพระเครื่องศิลปะสกุลช่างลพบุรี รูปองค์พระปฏิมากรประทับนั่ง ปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบบนอาสนะบัวเล็บช้าง 5 กลีบ มีเกสรบัวเป็นเม็ด คล้ายจุดไข่ปลาบนกลีบบัวทั้ง 5 พระศกแบบผมหวี พระเกศมาลามุ่นขมวดคล้ายดอกบัวตูม มีลายเส้น 2 เส้น เฉลียงไปทางขวามือของเรา (ทางซ้ายมือขององค์พระ) คล้ายกับดอกบัวเริ่มผลิตกลีบออกจากกัน (เริ่มบาน)

จุดเด่นและที่มาของชื่อพระชุดนี้อยู่มี พระกรรณ (หู) ทั้งสองข้างยานยาวจากระดับพระขนงเกือบจรพระอังสา (บ่า) พระพักตร์แสดงอวัยวะแต่ละส่วนออกมาอย่างชัดเจน ดูหน้าดุถมึงทึง บางคนเรียกว่าหน้ายักษ์ รอบบริเวณบนใบหน้า (พระพักตร์) จะแลดูอิ่มเอิบส้นพระขนง (คิ้ว) คล้ายนกบิน คือมีเส้นติดต่อกันตลอด ดวงเนตรเป็น 2 ชั้น พระโอษฐ์แสยะยิ้มเป็นร่อง

แบ่งแยกตามลักษณะของ บัวฐานอาสนะ ได้ 2 แบบ คือ บัวชั้นเดียว และบัวสองชั้น ทั้งยังเรียกแบ่งแยกกันจาก พุทธลักษณะองค์พระปฏิมากรเป็น 1.พิมพ์หน้ายักษ์ 2.พิมพ์หน้านาง 3.พิมพ์หน้าพระ ซึ่งพบเห็นโดยมากมี 3 พิมพ์คือ 1.พิมพ์ใหญ่ 2.พิมพ์กลาง 3.พิมพ์เล็ก  

.

กรุที่พบ

.

พระหูยาน กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ลพบุรี นับเป็น “ปฐมกรุ” ของพระหูยาน ที่แตกกรุออกมาครั้งแรกนั้น คนทั้งหลายเรียกว่า “พระหูยานกรุเก่า” พระที่แตกกรุออกมา เมื่อปี 2508 วงการเรียกกันว่า “พระหูยานกรุใหม่” แต่ทั้ง กรุเก่า และ กรุใหม่ ต่างก็เป็นพระพิมพ์เดียวกัน ซึ่งต่อมามีการค้นพบอีกมากมายหลายกรุ ทั้งในเมืองลพบุรี และในจังหวัดอื่นๆ เช่น

1.กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (กรุต้นกำเนิด) ลพบุรี / 2. กรุวัดปื้น ลพบุรี / 3.กรุวัดวิหารกรอ (บัวคว่ำ-บัวหงาย) / 4.กรุวัดอิน ลพบุรี / 5.กรุตาพริ้ง (พิมพ์คอพอก) ลพบุรี / 6.กรุตาอิน ลพบุรี / 7.กรุถ้ำมหาเถร (พระเกศมาลาแหลม) ลพบุรี / 8. กรุวัดเจาะหู / 9. กรุยอดพระปรางค์ / 10. กรุวัดกำแพง (เนื้อตะกั่วสนิมแดง – ลำน้ำบางขาม) บ้านหมี่ ลพบุรี / 11.กรุวัดราชบูรณะ (หลังวัดพรหมมาสตร์) ลพบุรี / 12. กรุวัดราชบูรณะ อยุธยา / 13. กรุวัดมหาธาตุ อยุธยา / 14. กรุวัดขื่อคำ สรรค์บุรี / 15. กรุน้ำผึ้ง บางระจัน สิงห์บุรี / 16. กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ สุพรรณบุรี / 17. กรุสมอปรือ-วัดค้างคาว เพชรบุรี / 18. กรุทุ่งยั้ง อุตรดิตถ์ / 19. กรุวัดพระธาตุ (บัวฟันปลา) สรรค์บุรี / 20. กรุท้ายย่าน ชัยนาท / 21. กรุวัดส่องคบ ชัยนาท / 22. พระหูยานเนื้อดิน สุโขทัย ฯลฯ

พระหูยานที่กล่าวนามจังหวัดเหล่านี้ มีพุทธศิลป์และพุทธลักษณะ ส่วนสัดใกล้เคียงกันมาก สำหรับเนื้อนั้นเป็น ดีบุก เงิน เนื้อตะกั่ว หรือ เนื้อดิน บางกรุมีเนื้อผงปูขาว (หรือที่บางคนเรียกว่าเนื้อหุ้มข้าวก็มี) อย่างที่สามารถยืนยันได้ว่าเป็นเนื้อผงปูนขาวแท้ๆ คือ กรุถ้ำมหาเถร บ้านน้ำจั่น ต.เขาสามยอด เมืองลพบุรี

.

.

พุทธคุณ

.

พระหูยาน พระกรุที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่น ทั้งยังมีกิตติศัพท์ในพุทธคุณอันสูงส่งเป็นที่โจษขานกันมาแต่อดีต จนกระทั่งปัจจุบันนี้ มีประสบการณ์เล่าลือกันมากมาก ในเรื่องของอิทธิปาฏิหาริย์ ความศักดิ์สิทธิ์ และเกิดเป็นอัศจรรย์  ในด้านมหาอุด คงกระพันชาตรี ว่ากันว่า พระหูยานนั้นเหนียวชะมัด ตามแบบฉบับของขลังขอม และด้านเมตตานั้นก็ไม่เป็นรองใคร

.

.

.

ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก…

Google

Th.wikipedia.org/

pinterest.com/

siamrath.co.th/

silpa-mag.com/

acicertified.com/

khaosod.co.th/ ข่าวสด ออนไลน์

prapantip.com/ พระพันธ์ทิพย์

thaprachan.com / ท่าพระจันทร์ดอทคอม

prathaprachan-mag.com/ นิตยสารพระท่าพระจันทร์