พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองสุพรรณ
“หลวงพ่อโต” พระประธานวิหาร วัดป่าเลไลยก์วรวิหาร พระพุทธรูปปางป่าเลไลยก์ ชาวบ้านนิยมเรียก หลวงพ่อโต หรือ หลวงพ่อวัดป่า เป็นพระคู่บ้านคู่เมืองสุพรรณ ประดิษฐานอยู่ในวิหารที่สูงใหญ่ เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปิดทอง ปางป่าเลไลยก์ ลักษณะประทับนั่งห้อยพระบาท พระหัตถ์ซ้ายวางคว่ำบนพระชานุข้างซ้าย พระหัตถ์ขวาวางหงายบนพระชานุข้างขวา ในท่าทรงรับของถวาย ภายในองค์พระพุทธรูป บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ที่ได้มาจากพระมหาเถรไลยลาย จำนวน 36 องค์ ที่ได้มาจากพระมหาเถรไลยลาย*
หลวงพ่อโต สูง 23.46 เมตร รอบองค์ 11.20 เมตร ศิลปะสมัยอู่ทองสุพรรณภูมิ และเป็นฝีมือสกุลช่างอู่ทองแท้ ๆ เดิมทีองค์พระประดิษฐานอยู่กลางแจ้ง (อย่างหลวงพ่อโต วัดพนัญเชิง อยุธยาในสมัยแรก) พระหัตถ์ขวาแตกหัก ช่างได้สร้างวิหารครอบ โดยให้ผนังวิหารชิดกับพระหัตถ์ขวา ส่วนทางพระหัตถ์ซ้ายให้มีที่ว่าง ด้านหลังองค์พระสร้างชิดกับผนังวิหารเพื่อเพิ่มความแข็งแรง นับเป็นความชาญฉลาดของช่างเป็นอย่างยิ่ง
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานไว้ว่า น่าจะสร้างขึ้นในสมัยอู่ทองเป็นราชธานี เพราะมีพระพุทธรูปปางประทานปฐมเทศนา แบบทวารวดี เหมือนพระประธานองค์ที่พระปฐมเจดีย์ นครปฐม ต่อมาได้มีการบูรณะและปรับให้เป็น ปางป่าเลไลยก์ ตามที่นิยมกันในสมัยหลัง และอยู่มาจนถึงปัจจุบัน.
.
.
*ประชุมพงศาวดาร กล่าวไว้ว่า… “พระมหาเถรไลยลายองค์หนึ่ง เป็นเชื้อมาแต่พระรามเทพมาก่อน ได้พระบรมธาตุของพระพุทธเจ้า 650 พระองค์ กับทั้งพระศรีมหาโพธิ์สองต้นมาแต่เมืองลังกาสีหล…” “…จึงเชิญพระบรมธาตุบรรจุไว้ด้วย ๓๖ พระองค์ จึงให้ชื่อวัดพระศรีมหาโพธิลังกา แล้วจึงบรรจุไว้พระเจดีย์บ้าง ในพระพุทธรูปรูปใหญ่บ้างในพระปรางค์บ้าง เป็นพระบรมธาตุ 36 พระองค์ด้วยกัน แล้วบรรจุไว้ในพระพุทธไสยาสน์วัดป่าโมกนั้น 36 พระองค์ ในพระปาเลไลนอกเมืองพันธุมบุรีนั้น 36 พระองค์”
จากประชุมพงศาวดาร ภาค 1 หน้า 31
.
.
ประวัติ : วัดป่าเลไลยก์วรวิหาร
.
วัดป่าเลไลยก์วรวิหาร เดิมเรียก วัดป่า เป็นวัดเก่าแก่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าเป็นผู้ใดสร้าง และสร้างขึ้นเมื่อใด สันนิษฐานว่ามีอายุราว 1200 ปี ตามพระราชพงศาวดารเหนือ ระบุว่า พระเจ้ากาแต ทรงให้ มอญน้อย มาบูรณะวัดป่าเลไลยก์ภายหลัง พ.ศ. 1724 ตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำสุพรรณบุรี ต.รั้วใหญ่ อ.เมืองสุพรรณบุรี จ.สุพรรณบุรี เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ระดับวรวิหาร
ต่อมาในสมัยอยุธยาโปรดให้พระยาสีหราช เดไชย สร้างวิหารเสริม ครั้งถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.4) เมื่อครั้งยังทรงผนวชอยู่ พระองค์ได้เสด็จธุดงค์มาพบวัดแห่งนี้ เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์แล้ว พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยานิกรบดินทร มาสร้างซ่อมแซมวัด สร้างหลังคาพระวิหาร ทำฝาผนังรอบนอก และซ่อมองค์หลวงพ่อโต สร้างพระพุทธรูปในวิหาร 2 องค์ และมีการติดตรามงกุฎพระราชลัญจกรประจำพระองค์รัชกาลที่ 4 ที่หน้าบันพระวิหาร เป็นรูป พระมหามงกุฎอยู่ระหว่างฉัตรคู่ ปรากฏอยู่
หลวงพ่อโต บูรณะปิดทองคำแท้แล้วเสร็จ งดงาม อร่ามเรืองรอง!
.
.
.
ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก…
.
Th.wikipedia.org
kachon.com/
finearts.go.th/
mgronline.com/
FB วัดป่าเลไลยก์วรวิหาร
ww1.suphanburi.go.th/
historyoftemples.kachon.com/
